Με την επίφαση της «ισότητας όλων» οδηγούμαστε σε ισοπέδωση προς τα κάτω όλων των ασφαλιστικών δικαιωμάτων
06.11.2015

του Στέλιου Παπαπέτρου,

Ο νομικός – εργατολόγος, πανεπιστημιακός και πρώην Πρόεδρος της Βουλής κ. Αλέξης Μητρόπουλος παραχώρησε συνέντευξη στην ιστοσελίδα του Συλλόγου μας για το ασφαλιστικό, τη βιωσιμότητα των Ταμείων και το ΕΤΕΑ.

Για ένα ζοφερό ασφαλιστικό τοπίο την επομένη των μεταρρυθμίσεων που επαγγέλλεται η κυβέρνηση, κάνει λόγο ο καθηγητής και πρώην αντιπρόεδρος της βουλής κ. Αλέξης Μητρόπουλος. Με τολμηρό λόγο και ουσιαστικά επιχειρήματα περιγράφει το πλαίσιο της «νέας ασφαλιστικής μεταρρύθμισης» στην οποία, όπως επισημαίνει, θα έχουμε συνέχεια των μειώσεων των κύριων συντάξεων, εξαφάνιση της επικουρικής ασφάλισης και ισοπέδωση προς τα κάτω των ασφαλιστικών δικαιωμάτων εργαζομένων και συνταξιούχων. Ο κ. Μητρόπουλος χαρακτηρίζει ως τραγική ειρωνεία το γεγονός ότι όλα αυτά θα γίνουν από μία κυβέρνηση η οποία επαγγέλθηκε το ακριβώς αντίθετο πρόγραμμα! Μάλιστα κάνει λόγο για «κομμουνιστικής επίνευσης» ισοπέδωση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, προκειμένου να εξευρεθούν οι αναγκαίοι πόροι που ζητούν οι δανειστές. (επίνευση: η κάμψη της κεφαλής προς τα εμπρός ).

Ερώτηση: Για ποιους λόγους εκτιμάτε ότι θα συνεχιστούν οι μειώσεις των κύριων συντάξεων στα επόμενα χρόνια;

 

Η όποια μεταρρύθμιση, ή όπως αλλιώς λέγεται «πρόταση βιωσιμότητας του ασφαλιστικού» στο μέλλον θα γίνεται αν ο λαός και το κίνημα επιτρέψουν να εφαρμοστεί το γενικευμένο «τριπλό» μνημόνιο (ν.4336/2015) στις εξής δομικές αρχές:

Α. της μερικής εγγύησης του κράτους, δηλαδή της εγγύησης του μόνο για το βασικό τμήμα της κύριας σύνταξης των 360 ευρώ σήμερα, όπως έχει καθοριστεί μέχρι το 2022.

Β. της μη εγγύησης του κράτους εφεξής για τις επικουρικές συντάξεις.

Γ. της μη εγγύησης του κράτους για το πάνω από τη βασική σύνταξη αναλογικό μέρος αυτής και

Δ. της αναγκαστικής αναζήτησης πρότασης βιωσιμότητας του Ασφαλιστικού συστήματος αποκλειστικά από πόρους των ταμείων χωρίς κρατική επιχορήγηση.

Οι ασφαλισμένοι και οι συνταξιούχοι θα μείνουν μόνοι στην αναζήτηση «βιώσιμων» λύσεων. Έτσι το νέο «δομικό» τοπίο. Η νέα αρχιτεκτονική του συστήματος οδηγεί αναπόδραστα – νομοτελειακά σε διαρκείς και μεγάλες περικοπές, δεομένων των συνθηκών εργασίας, της κατάρρευσης των ισχυρών και μεγάλων εργασιακών συστημάτων, της μόνιμης μεγάλης δομικής ανεργίας και της γενίκευσης των ελαστικών και άτυπων μορφών απασχόλησης για τις επόμενες δεκαετίες. 

 

Ερώτηση: ποιο είναι το μέλλον των επικουρικών συντάξεων αλλά και του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής ασφάλισης;

 

Δεν θα υπάρχει πλέον κρατική ενίσχυση των όποιων επικουρικών ταμείων απομείνουν. Δεν θα υπάρχει κρατική εγγύηση των παροχών τους. Οι επικουρικές συντάξεις, δημιούργημα των ταξικών και κοινωνικών αγώνων και της άμβλυνσης της ταξικής πάλης την περασμένη 5ετία, με το νεοφιλελεύθερο πνεύμα που επικρατεί και εμποτίζει πλέον τις κυβερνητικές αποφάσεις για την οικονομία και την εργασία, δεν έχουν μέλλον.

Έτσι, ανεξαρτήτως των νέων δομών οργανωτικής αναδιάρθρωσης που επαγγέλλεται το μνημόνιο, το μέλλον της επικούρησης έχει προδιαγραφεί. Οι επικουρικές συντάξεις θα απισχναίνουν διαρκώς, θα εξαϋλώνονται, θα καταργούνται ή θα ενσωματώνονται ως ελάχιστο βοήθημα στις κύριες συντάξεις. Υπό αυτές τις προδιαγεγραμμένες δυσάρεστες συνθήκες το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης  (ΕΤΕΑ), θα είναι ο φτωχός συγγενής έως ότου καταργηθεί πλήρως.

 

Ερώτηση: πόσο θα επηρεάσει το ύψος των συνταξιοδοτικών παροχών ο επανυπολογισμός των συντάξεων;

 

Ο επανυπολογισμός των συντάξεων θα καλύψει κατά τις προδιαγραφές του μνημονίου τις δύο κύριες δεσμεύσεις – στόχους:

Ο πρώτος στόχος είναι να εξευρεθούν από το ασφαλιστικό σύστημα τα ποσά των περικοπών (2,3 δις ευρώ για το 2015 – 2016 και από 1% επί του ΑΕΠ για καθένα από τα επόμενα τρία χρόνια). Αυτό θα προκύψει μόνο με τον εξ υπαρχής υπολογισμό όλων των συντάξεων.

Ο δεύτερος ποιοτικός στόχος είναι να παρακαμφθούν και να μην υλοποιηθούν οι αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας. Η «ίση» , προς τα κάτω δηλαδή, αντιμετώπιση των συντάξεων διαφόρων περιόδων , γενεών και κλάσεων, προσφέρει ισχυρό όπλο στους δανειστές – κυβέρνηση να μην εφαρμόσουν τις αποφάσεις και να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικότερα τυχόν νέες συνταξιοδοτικές διαφορές στο μέλλον. Έτσι, εντός ενός νεοφιλελεύθερου – ταξικού θεσμικού – ασφαλιστικού διακανονισμού, η προς τα κάτω ισοπέδωση των πολλών και διαφορετικών επιπέδων αποτελεσμάτων της ταξικής πάλης εξαλείφεται και τους προσδίδεται η επίφαση της «ισότητας όλων», εντός των πλαισίων της μίζερης κοινωνικής μοίρας.

Το νεοφιλελεύθερο πνεύμα προτιμά εν προκειμένω την «κομμουνιστικής»  επίνευσης ισοπέδωση για να απελευθερωθούν πόροι προς τους δανειστές και το εποικοδόμημα της κοινωνίας. Και αποτελεί τραγική ειρωνεία ότι το έργο αυτό, την αναστροφή δηλαδή της κοινωνικής πυραμίδας, υλοποιεί μια κυβέρνηση που επαγγέλθηκε εντελώς το αντίθετο!

 

Ερώτηση: Ποιες θα είναι οι επιπτώσεις στα ασφαλιστικά δικαιώματα από τις ενοποιήσεις των ασφαλιστικών ταμείων;

 

Οι ενοποιήσεις κατά τις επιταγές του μνημονίου, θα γίνουν στα μίνιμουμ επίπεδα για όλους τους ασφαλισμένους και τους ασφαλιστικούς φορείς. Η ενοποίηση αυτή θα γίνει προς τα κάτω για να απελευθερωθούν οι πόροι που προαναφέραμε. Έτσι, η λειτουργική και ουσιαστική ενοποίηση, δηλαδή τα κοινά κριτήρια και οι συντελεστές σχηματισμού του εικονικού ασφαλιστικού κεφαλαίου κάθε συνταξιούχου, καθώς και οι ενιαίοι κανόνες – συντελεστές και πολλαπλασιαστές υπολογισμού της σύνταξης, θα οδηγούν διαρκώς σε χαμηλότερες συντάξεις, αφού κάθε επίπεδο παραγωγικότητας της εργασίας, αποτελεσματικότητας της ταξικής πάλης και επιμέλειας περί τη διαχείριση του οικείου ταμείου, θα παραμεριστεί.

 

Ερώτηση: Μπορούν να υπάρξουν οικονομικά ισοδύναμα για το 2016, ώστε να αποφευχθούν περαιτέρω μειώσεις;

 

Όχι. Ούτε υπάρχουν, ούτε αναζητούνται, ούτε θα παραστεί ανάγκη να υπάρξουν σύμφωνα με όσα ορίζονται στο πρόσφατο μνημόνιο και αναφέρθηκαν παραπάνω. Τα περί μειώσεων της συνταξιοδοτικής δαπάνης κατ΄ έτος είναι ρητά, κατηγορηματικά και απολύτως προσδιορισμένα ήδη από το πρώτο μνημόνιο (ν.3863/2010, ν. 3865/2010, ν. 3845/2010) και όλα τα μεγέθη υπακούουν στη λεγόμενη «ρήτρα εσωτερικής υποτίμησης» (ν.4046/2012, σελ. 173).

 

Ερώτηση: Ποιες θα είναι οι επιπτώσεις από την εφαρμογή της απόφαση του ΣτΕ που έκρινε αντισυνταγματικές τις μειώσεις του 2012;

 

Αναφέραμε παραπάνω τα κριτήρια με τα οποία θα οικοδομήσει το νέο ασφαλιστικό σύστημα η κυβέρνηση, προσπαθώντας να παρακάμψει τις συνταγματικές ρυθμίσεις ή έστω να τις ερμηνεύσει κατά «μνημονιακότερο» τρόπο.

Θεωρούμε όμως ότι η ανεξάρτητη δικαστική εξουσία θα παραμείνει εντός του ουσιαστικού συνταγματικού πνεύματος που δεν επιτρέπει την ουσιώδη μείωση του επιπέδου ζωής που κατέκτησε ο εργαζόμενος, όταν γίνει συνταξιούχος. Γιατί τότε αυξάνονται και οι προσωπικές και οι οικογενειακές ανάγκες και δαπάνες.

Συνεπώς, πιστεύουμε ότι η δικαστική εξουσία θα τολμήσει εκ νέου, με υψηλού επιπέδου σύγχρονες προσεγγίσεις επί του συνταξιοδοτικού, να αποκαταστήσει τα πράγματα στο πραγματικό, θεσμικό και κοινωνικό τους μέγεθος έξω και πέρα από τις μνημονιακές ρυθμίσεις που προσπαθούν να κατεδαφίσουν τις αρχές επί των οποίων έχει δομηθεί η συνάρτηση Εργασιακό – Ασφαλιστικό.

Νομίζουμε ότι, παρά τις προσπάθειες της κυβέρνησης και των δανειστών να αποφύγουν τη δικαστική βάσανο, θα ανοίξει ένας νέος κύκλος δικαστικού ελέγχου των μεγάλων περικοπών του τρίτου Μνημονίου και εν τέλει οι συνταξιούχοι και οι ενώσεις τους θα δικαιωθούν.